Wednesday, October 24, 2007

ԱՄՆ-ի կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի 106-րդ բանաձեւ



Յարգելի ընթերցող, ԱՄՆ-ի կոնգրեսի Արտաքին յարաբերութիւնների յանձնաժողովում ընդունւած Հայոց Ցեղասպանութեան իրողութեան եւ առնչակից խնդիրների մասին ներկայացւած բանաձեւի հայերէն թարգմանութիւնը (ոչ-պաշտօնական) ստորեւ ներկայացւում է ձեզ՝ առ ի յաւելեալ տեղեկատւութիւն:


* * *
Կոչ անելով նախագահին հավաստելու, որ Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքականությունն արտացոլում է համապատասխան ըմբռնում և զգայունություն այն հարցերի շուրջ, որոնք առնչվում են մարդու իրավունքներին, էթնիկ զտումներին և ցեղասպանությանը, որը փաստագրված է Միացյալ Նահանգների արձանագրություններում և վերաբերում է Հայոց ցեղասպանությանը և այլ նպատակներին.

Մաս 1 ՀԱՄԱՌՈՏ ՎԵՐՆԱԳԻՐ

Այս բանաձևը կարող է մեջբերվել որպես «Միացյալ Նահանգների արձանագրությունների հաստատումը Հայոց ցեղասպանության բանաձևի վերաբերյալ»:

Մաս 2 ԵԶՐԱՀԱՆԳՈՒՄՆԵՐ

Ներկայացուցիչների պալատը եզրակացնում է հետևյալը`

1. Հայոց ցեղասպանությունը ծրագրվել և իրականացվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ` պատճառ հանդիսանալով մոտ 2000000 հայերի բռնի տեղահանմանը, որոնցից 1500000 այր, կին և երեխա սպանվեցին, իսկ 500000 փրկված հայեր արտաքսվեցին իրենց տներից, որի արդյունքում ոչնչացվեց հայերի 2500 տարվա ներկայությունն իրենց պատմական հայրենիքում:

2. 1915թ մայիսի 24-ին Դաշնակից պետությունները` Անգլիան, Ֆրանսիան և Ռուսաստանը միահամուռ հայտարարեցին առաջին անգամ մեղադրելով մի կառավարության, «մարդկության դեմ հանցանք» գործելու մեջ:

3. Այս միացյալ հայտարարությունը նշում էր. «Դաշնակից կառավարությունները հրապարակավ հայտարարում են Բարձր Դռանը, որ Օսմանյան կառավարության բոլոր անդամները, ինչպես նաև ջարդերն իրագործած նրանց կատարածուները պատասխանատու են այս կոտորածների համար»:

4. Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո թուրքական կառավարությունը մատնանշեց գլխավոր ղեկավարներին, ովքեր ներգրավված են եղել հայերի դեմ ցեղասպանության «կազմակերպման և իրագործման» և «հայերի ջարդերի և կոտորածների» մեջ:

5. Մի շարք ռազմական դատարաններում երիտթուրքերի ռեժիմի պաշտոնյաները դատապարտվեցին և մեղավոր ճանաչվեցին հայ ժողովրդի նկատմամբ ջարդեր կազմակերպելու և իրականացնելու համար: 6. Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչները`ռազմական նախարար Էնվերը, ներքին գործերի նախարար Թալեաթը և ռազմածովային նախարար Ջեմալը իրենց գործած ոճիրների համար մահվան դատապարտվեցին, սակայն դատարանի դատավճիռը չիրագործվեց:

7. Հայոց ցեղասպանությունը և տեղի արդարադատության ձախողումները փաստագրված են ապացույցներով Ավստրիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Ռուսաստանի, Միացյալ Նահանգների, Վատիկանի և շատ այլ երկրների ազգային արխիվներում և այդ մեծ քանակությամբ ապացույցները վկայում են միևնույն փաստերը, միևնույն դեպքերը, միևնույն հետևանքները:

8. Միացյալ Նահանգների պետական արխիվը և Արձանագրությունների վարչությունը հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ պարունակում են հիմնավոր փաստաթղթեր: Հատկանշական է Միացյալ նահանգների Պետական Դեպարտամենտի 59-րդ արձանագրությունների խումբը, որը ներառում է 867.00 և 867.40 թղթապանակները, որոնք բաց և հասանելի են լայն հանրությանը և շահագրգիռ հաստատություններին:

9. Հարգարժան Հենրի Մորգենթաուն, 1913-1916թթ. Միացյալ Նահանգների դեսպանը Օսմանյան կայսրությունում, Հայոց ցեղասպանության դեմ բողոքի ելույթներ է ունեցել այլ երկրների, այդ թվում Օսմանյան կայսրության դաշնակից երկրների պաշտոնյաների հետ միասին:

10. Դեսպան Մորգենթաուն պարզորոշ նկարագրում է Միացյալ Նահանգների Պետական Դեպարտամենտին Օսմանյան կայսրության կառավարության քաղաքականությունը` որպես «ցեղի ոչնչացման արշավ»: Միացյալ Նահանգների պետքարտուղար Ռոբերտ Լենսինգը 1915թ հուլիսի 16-ին կարգադրել է, որ «Դեպարտամենտը հավանություն է տալիս Ձեր գործելակերպին` դադարեցնելու հայերի հալածանքները»:

11. Սենատը 1916թ փետրվարի 9-ի համանման 12-րդ բանաձևում հաստատեց, որ «Միացյալ Նահանգների նախագահին հարգանքով խնդրվում է հատուկ օր սահմանել, որ այդ երկրի քաղաքացիները իրենց կարեկցանքն արտահայտեն հայերին օգնելու նպատակով ստեղծված ֆոնդերում նվիրատվություններ կատարելով», որոնք այդ ժամանակ մահանում էին «սովից, հիվանդություններից ու անասելի տառապանքներից»:

12. Նախագահ Վուդրոու Վիլսոնը Կոնգրեսի որոշումով արտոնված աջակցում և խրախուսում է «Մերձավոր Արևելքի օգնության ֆոնդ», կազմակերպության ստեղծումը. որը 116000000 դոլար է տրամադրել 1915-1930թթ որպես օգնություն` հայոց ցեղասպանության փրկվածներին, ներառյալ 132000 որբերին, որոնք ամերիկացի ժողովրդի հոգեզավակները դարձան:

13. 1920թ մայիսի 11-ին ընդունված Սենատի 359-րդ բանաձևը, մասամբ նշում է, «որպես ապացույց բերվում են այն լսումները, որոնք ղեկավարել է Սենատի Արտաքին հարաբերությունների կոմիտեի ենթահանձնաժողովը»: Այն հստակորեն նշում է ջարդերի և այլ դաժանությունների վերաբերյալ զեկույցների ճշմարտությունը, որոնց պատճառով հայ ժողովուրդը տառապել է:

14. 1920թ ապրիլի 13-ի բանաձևին հետևում է Սենատին գեներալ Ջեյմս Հարբորդի ղեկավարությամբ դեպի Հայաստան կատարված ամերիկյան ռազմական առաքելության զեկույցը, որտեղ նշվում է «կտտանքները, բռնությունները, տանջանքները և մահը անջնջելի հետք են թողել հայկական բազում գեղեցիկ հովիտներում, իսկ այդ շրջանով անցնող ճանապարհորդները շատ քիչ դեպքերում ականատես չեն լինի բոլոր ժամանակների վիթխարի հանցանքի փաստերին»:

15. Ինչպես Միացյալ Նահանգների Հոլոքոստի թանգարանում է ցուցադրվում, Ադոլֆ Հիտլերը, կարգադրելով իր զորահրամանատարներին 1939թ հարձակվել Լեհաստանի վրա, առանց սադրանքների, ընդդիմանալով եղած առարկություններին, ասել է. «Ո̉վ է ի վերջո խոսում հայերի բնաջնջման մասին», այսպիսով ճանապարհ հարթելով Հոլոքոստն իրականացնելու համար:

16. Ռաֆայել Լեմկինը, ով ձևակերպեց «ցեղասպանություն» տերմինը 1944թ, և ով Միացյալ ազգերի կոնվենցիայի ցեղասպանության կանխարգելման և պատժի կողմնակիցն էր, հայկական դեպքը անվանել է 20-րդ դարի ցեղասպանության ցայտուն օրինակ:

17. Լեմկինի պնդմամբ Միացյալ ազգերի ցեղասպանության վերաբերյալ առաջին բանաձևն ընդունվել է 1946թ դեկտեմբերի 11-ին, ըստ որի Միացյալ ազգերի Գլխավոր ասամբլեայի 96-1 բանաձևը և ցեղասպանության կանխարգելման ու պատժի վերաբերյալ Միացյալ ազգերի կոնվենցիան ճանաչում են հայոց ցեղասպանությունը` որպես մի գործողություն, որը Միացյալ ազգերը նպատակադրված են կանխարգելել և պատժել` գոյություն ունեցող օրենսդրական չափանիշներով:

18. 1948թ Միացյալ ազգերի պատերազմական հանցանքների հանձնաժողովը հայոց ցեղասպանությունը անվանեց «գործողությունների տեսակ, որը համապատասխանում է ժամանակակից տերմինով “մարդկության դեմ հանցագործությունների» բնորոշմանը, հանդիսանալով Նյուրմբերգյան դատավարությունների նախադեպը: 19. Հանձնաժողովը նշում է, «1915թ Դաշնակիցների փաստաթղթի համաձայն Սևրի դաշնագրի 230 հոդվածի դրույթները ակնհայտորեն ընդգրկում են այն հանցանքները, որոնք իրագործվել են ծագումով հայ կամ հույն թուրքական քաղաքացիություն ունեցող անհատների դեմ թուրքական տարածքում»: Ուստի այս հոդվածը փոխարինում է Նյուրմբերգյան և Տոկիոյի կանոնադրությունների 5-րդ և 6-րդ հոդվածներին` որպես նախորդ, և կատեգորիաներից մեկով օրինակ է հանդիսանում`որպես «մարդկության դեմ հանցանք»:

20. 1975թ. ապրիլի 8-ին ընդունված Պալատի 148-րդ միասնական բանաձևը հաստատում է, «1915թ ապրիլի 24-ը այսուհետ նշվում է որպես «մարդու հանդեպ մարդու դաժան վերաբերմունքի հիշատակման ազգային օր», իսկ Միացյալ Նահանգների նախագահը հաստատում և պահանջում է կազմել հռչակագիր` կոչ անելով Միացյալ Նահանգների ժողովրդին համարել այդ օրը ցեղասպանության, հատկապես հայ ժողովրդի ցեղասպանության բոլոր զոհերի հիշատակման օր»:

21. Նախագահ Ռոնալդ Ռեգանը 1981թ ապրիլի 22-ի 4838 հռչակագրում մասամբ նշում է, «Հոլոքոստի դասերը չպետք է մոռացվեն, ինչպես շատ այլ ժողովուրդների բազում հալածանքները, որոնց նախորդել է հայերի ցեղասպանությունը և հաջորդել է կամբոջացիների ցեղասպանությունը»:

22. 1984թ սեպտեմբերի 10-ին ընդունված Պալատի 247 միացյալ բանաձևը հաստատում է, «1985թ ապրիլի 24-ը այսուհետ նշվում է «Մարդու հանդեպ մարդու դաժան վերաբերմունքի» հիշատակման ազգային օր, և Միացյալ Նահանգների նախագահին վերապահվում է և առաջարկվում հաստատել հռչակագիր, որը կոչ կանի Միացյալ Նահանգների ժողովրդին համարել այդ օրը, որպես ցեղասպանության զոհերի, հատկապես մեկ ու կես միլիոն հայերի հիշատակման օր...»:

23. 1985թ. օգոստոսին համակողմանի և ուշադիր ուսումնասիրությունից հետո Միացյալ Նահանգների Փոքրամասնությունների պաշտպանության և խտրականության կանխարգելման հարցերով ենթահանձնաժողովը 14 կողմ և 1 դեմ ձայնով քվեարկեց «Ցեղասպանության ոճիրի կանխարգելման և պատժի հարցերով ուսումնասիրությունը» զեկույցի օգտին, որում նշվում է. «Նացիստական հանցագործությունները 20-րդ դարի ցեղասպանության միակ դեպքը չեն: Ի թիվս այլոց նման որակում ունեցող օրինակներից է Օսմանյան հայերի ջարդերը 1915-1916թթ.»:

24. Այդ զեկույցը բացատրում է նաև, որ, «անկախ (երկրների) պաշտոնյաները և ականատեսները առնվազն 1000000, և հնարավոր է հայ բնակչության կեսից ավելին ստույգորեն հաշվվում են սպանված կամ մահվան գաղթի դատապարտված: Սա հիմնավորված է Միացյալ Նահանգների, Գերմանիայի և Մեծ Բրիտանիայի, ինչպես նաև Օսմանյան կայսրության ժամանակակից դիվանագետների, ներառյալ դաշնակից Գերմանիայի արխիվներում գտնվող զեկույցներում»:

25. Միացյալ նահանգների Հոլոքոստի հիշատակման խորհուրդը, որը անկախ դաշնային գործակալություն է, 1981թ ապրիլի 30-ին միահամուռ կերպով հաստատում է, որ Միացյալ Նահանգների Հոլոքոստի թանգարանը ներառելու է նաև հայոց ցեղասպանությունը և այդպես էլ արվեց:

26. Միացյալ Նահանգների Պետդեպարտամենտի հաստատած 1982թ խոտորված արտահայտության վերանայումը (ավելի ուշ չեղյալ հայտարարվեց), հաստատում էր, որ հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ փաստերը կասկած են հարուցում: 1993 թ Միացյալ Նահանգների Կոլումբիայի շրջանի Բողոքների դատարանը Միացյալ Նահանգների քաղաքականության արձանագրությանը պատկանող փաստաթղթերի վերանայումից հետո նշեց, որ հայոց ցեղասպանության կասկած հարուցող արձանագրությունը «հակազդում է Միացյալ Նահանգների վաղեմի քաղաքականությանը և ի վերջո չեղյալ հայտարարվեց»:

27. 1996թ հունիսի 5-ին Ներկայացուցիչների պալատը լրացում մտցրեց Պալատի 3540 օրինագծում` (արտաքին գործողություններ, արտահանման ֆինանսավորում, գումարհատկացման առընթեր ծրագրերի ակտ, 1997), որպեսզի նվազեցնի Թուրքիային հատկացվելիք 3000000 դոլարի օգնությունը, (այն Միացյալ նահանգների լոբբիստական ծախսերի նախահաշիվն էր), մինչև թուրքական կառավարությունը ճանաչի հայոց ցեղասպանությունը և քայլեր ձեռնարկի հարգելու զոհերի հիշատակը:

28. Նախագահ Վիլյամ Ջեֆերսոն Քլինթընը 1998թ ապրիլի 24-ին նշեց, «Այս տարի, ինչպես անցյալում, մենք միանում ենք ամերիկահայերին` հիշատակելու համար այս դարի պատմության ամենատխուր իրադարձությունը, Օսմանյան կայսրությունում մեկ ու կես միլիոն հայերի բռնի տեղահանություններն ու ջարդերը 1915-1923թթ. ընթացքում»:

29. Նախագահ Ջորջ Բուշը 2004թ ապրիլի 24-ին նշեց, «Այս օրը մենք հիշում ենք 20-րդ դարի ամենասարսափելի ողբերգություններից մեկը` ավելի քան 1500000 հայերի բնաջնջումը Օսմանյան կայսրությունում` բռնագաղթի և սպանությունների միջոցով»:

30. Չնայած հայոց ցեղասպանության ճանաչմանն ու հաստատմանը, տեղական և օտարերկրյա իշխանությունների անկարողությունը պատժելու հայոց ցեղասպանության պատասխանատուներին, պատճառ հանդիսացավ համանման ցեղասպանությունների իրագործման, նաև ապագայում դրանց կրկնման համար, հետևաբար նման արդար բանաձևը կօգնի կանխարգելել ապագա ցեղասպանությունները:

Մաս 3 ՀՌՉԱԿԱԳՐԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ներկայացուցիչների պալատը

1. Կոչ է անում նախագահին հավաստելու, որ Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքականությունը արտացոլի համապատասխան ըմբռնում և զգայունություն այն հարցերի շուրջ, որոնք առնչվում են մարդու իրավունքներին, էթնիկ զտումներին և ապացուցված ցեղասպանություններին, որոնց թվում է հայոց ցեղասպանությունը, գիտակցի այս արդար բանաձևի ձախողման հետևանքները և,

2. Կոչ է անում նախագահին իր ապրիլի 24-ի նախագահական ամենամյա ուղերձում հիշատակել հայոց ցեղասպանությունը` ճշգրտորեն բնութագրելով 1500000 հայերի սիստեմատիկ և կանխամտածված բնաջնջումը` որպես ցեղասպանություն` վերականգնելով Միացյալ Նահանգների միջամտության պատվաբեր պատմությունն ընդդեմ Հայոց ցեղասպանության:

Saturday, October 20, 2007

Էդիսոնի մահւան տարելիցի առթիւ

Թոմաս Ալվա Էդիսոն. Ծնունդ՝ 11 Փետ.1847 – Մահ՝ 18 Հոկ.1931
Նա հեղինակն է աւելի քան 2500 գիւտերի եւ ամենակաեւորը, որը մենք իրեն ճանաչում ենք դրանով, դա Էլեկտրականութեամբ աշխատող Լամպան է:

Այդ մեծ մարդի մահւան տարելիցի առիթով, Ձեզ կներկայացնեմ նրա պատմական ձայնը:




Thursday, October 18, 2007

Հայութիւնը որպէ՞ս քաւութեան նոխազ


Այս օրերին հայկական բոլոր շրջանակներում խօսւում է ԱՄՆ-ի Կոնգրեսի արտաքին հարաբերութիւնների յանձնաժողովի կողմից ընդունւած Հայոց Ցեղասպանութեան բանաձեւի մասին:
Կան պարզամիտ ու երբեմնի մտաւորականներ, որ անսարձակ ուրախ են ասելով թէ ճշմարտութիւննը ի վերջոյ յաղթեց:
Նախ պիտի ասեմ թէ ՎԱՅ այն ժողովրդին որ իր պատմական ճշմարտութեան յաղթանակը կախւած է գերուժերի քմահաճոյքներից: ՎԱՅ այն ժողովրդին, որ իր ինքնահաստատումը կախեալ է օտարներից:
Ինչպէս տեսանք լուրերում, երբ այդ բանաձեւը հաստատւեց տւեալ յանձնախմբի կողմից, Թուրքիայի բանակը ներխուժեց Իրաքի Քիւրդստանի շրջանը: Դրան յաջորդեց սենատում Ցաղասպանութեան բանաձեւին աջակցող սենատորների թւի նւազումը (
+):
Բայց թէ ինչո՞ւ ԱՄՆ-ն անբարենպաստ իր այս օրերին առաջ է քաշում Հայկական հարցը, որը խանգարելու է հարաբերութիւնները դաշնակից Թուրքիայի հետ: Սա այն հարցն է որ առհասարակ չի խօսւում մասին, որովհետեւ ճշմարտութիւնը յաղթում է, ասում են պատասխանատուները եւ նրաց կապկող մասսան:
ԱՄՆ-ի պայքարը 21-րդ դարում ընթանում է էներգիայի շուրջ:
Իրաքի Քիւրդստանը հարուստ է այդ նիւթով, եւ այդ պատճառով արժանացել է գերուժերի ուղադրութեանը:
Եւրոպան ու վերազգային ընկերութիւնները իրենց տնտեսական շահերն ապահովելու նպատակով ճնշում են բանեցնում ԱՄՆ-ի վրայ թէ մուտք չգործէ Իրաքի Քիւրդստանի շրջանը, բացատրելով թէ այնտեղ կայուն վիճակ է տիրում:
Եւ այս օրերին ԱՄՆ-ն մտածում է ամեն գնով ներխուժել այդ շրջանը ու դա կատարեց Հայկական հարցի բարձրացմամբ: Երբ Թուրքիան հակազդելու համար ներխուժի Իրաք, այն փայլուն պահն է, որ ԱՄՆ-ն առիթ կ՛ունենայ Իրաքը «պաշտպանելու» համար ներխուժել Քիւրդստան: Պիտի չմոռանալ որ Իրաքը մասնատելու Ամերիկեան նախագիծը նաեւ խօսում է անկախ Քիւրդստանի ստեղծման մասին:
Նորէն հայերը դառնում են քաւութեան նոխազ ինչպէս որ եղանք առաջին աշխարհամարտի օրերին:
Կարելի է այդ բանաձեւի ընդունումը որակել որպէս Հայկական հարցի յաջողութիւն արտաքին ճակատում, բայց թէ ներքին ճակատում նաեւ ի՞նչ աշխատանքներ պիտի իրականացնել, ոչ ոքու չի հետաքրքրում:
Հայկական հարցի լուծումը գտնւում է Հայաստանում եւ ոչ այլուր:


Արթին

-------------------------------------------------------------
Արտաքին յղումներ այս թեմայի շուրջ
-------------------------------------------------------------
***

Monday, October 15, 2007

ՔՈՒՐԴԻՍՏԱՆԻ ԱՆԿԱԽԱՑՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ

Եւ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման խնդիրը

ՎԱՐԴԱՆ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ

Փորձելով պարզել, թե գոյություն ունի՞ խորքային կապ ու փոխպայմանավորվածություն՝ Իրաքը երեք վարչատարածքային միավորների բաժանելու մասին ԱՄՆ Սենատի սեպտեմբերի 24-ի որոշման, թուրք-քրդական վերջին բախումների եւ հոկտեմբերի 10-ին Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին գործերի հանձնաժողովի ընդունած Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող 102-րդ բանաձեւի միջեւ, մեր քաղաքական դետերը ներկայումս արտահայտում են երկու հակադիր, բայց հավասարապես միակողմանի տեսակետներ։
Առաջին տեսակետի կողմնակիցները հակված են կարծելու, թե Իրաքի հյուսիսում Քուրդիստանի վերջնական ձեւավորմանը տանող ամերիկյան քայլերը եւ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը որեւէ կերպ կապված չեն իրար եւ վերջինս պայմանավորված է նախագահական ընտրություններին նախապատրաստվող Դեմոկրատական կուսակցության ու ԱՄՆ հայկական լոբբիի ակտիվ համագործակցության փաստով, ինչը հոկտեմբերի 10-ին թույլ տվեց հաղթահարել Սպիտակ տան ու նրա ղեկավարի դիմադրության առաջին արգելապատնեշը։
Երկրորդ տեսակետի կողմնակիցները, օրինակ՝ ԳԱԱ Արեւելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռ.Սաֆրաստյանը, հակառակը, խորքային կապեր են նշմարում այս երկու գործընթացների միաժամանակյա ծավալման փաստի մեջ, սակայն, չգիտես ինչու, պնդում են, թե Հայոց ցեղասպանության մասին բանաձեւը սոսկ «կատալիզատորի դեր է խաղացել Անկարայի կողմից Իրաքում ռազմական օպերացիայի իրականացման համար»։Կարծում ենք՝ այս բարդ ու բազմաշերտ խնդրի ամբողջական ու հնարավորինս արագ բացահայտումը խիստ կարեւոր նշանակություն ունի ո՛չ միայն Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացն իր ավարտին հասցնելու, այլեւ մեր տարածաշրջանի հարավային սահմաններում նշմարվող պատերազմի լուրջ վտանգը կանխատեսելու առումով։ Ուստի «պանդորրայի արկղի» բանալիները գտնելու համար ներկայումս պարտավոր ենք մի կողմ դնել նման պատկերացումներն ու մտակաղապարները եւ պատասխան տալ հետեւյալ հարցերին։Առաջին. ինչո՞ւ հոկտեմբերի 10-ին կոնգրեսականները այդպես էլ չանսացին Թուրքիայի տարածքով ամերիկյան զինվորականների մատակարարման ուղիները չշրջափակելու՝ գործող վարչակազմի եւ հանրապետական պատգամավորների պահանջին, որը ձեւակերպված էր իբրեւ ազգային անվտանգության խնդիր։ Այսինքն՝ բացարձակ առաջնահերթություն ԱՄՆ ազգային շահերի դիտանկյունից, ինչի պայմաններում բանաձեւի ընդունումը առնվազն պետք է հետաձգվեր։
Երկրորդ. նախօրեին ինչո՞ւ էր Թուրքիան համառորեն շանտաժի ենթարկում նաեւ Իսրայելին, սակայն, չնայած դրան, հոկտեմբերի 10-ի քվեարկության օրը հրեական լոբբիի ներկայացուցիչները եւ առաջին հերթին՝ Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին գործերի հանձնաժողովի նախագահ Թոմ Լանթոսը խոսքով աջակցեցին, բայց գործով ձախողեցին թուրքական լոբբիի համառ ջանքերը։
Եւ վերջապես՝ երրորդ. ինչո՞ւ են Իրաք ներխուժելու թուրքական նախապատրաստությունները ճշգրտորեն համընկել Իրաքի ֆեդերալիզացիայի մասին ԱՄՆ Սենատի սեպտեմբերի 24-ի որոշման եւ նրա հետ սերտորեն կապված՝ Քիրքուկի ճակատագրի շուրջ մինչեւ ներկա տարեվերջը նախատեսված հանրաքվեի ժամկետների հետ։Այս երեք հարցերի ճշգրիտ պատասխանը գտնելու համար հարկավոր է հաշվի առնել նաեւ այն փաստը, որ Իրաքում հակաահաբեկչական պատերազմը հաղթական ավարտի հասցնելու հնարավորության մասին գործող վարչակազմի տեսակետը ԱՄՆ-ում այլեւս լուրջ չի ընդունվում եւ Իրաքից պատվով դուրս գալու միակ տարբերակն է դիտվում ֆեդերալիզացիան, ինչը հեռանկարում այդ բազմազգ պետության ստույգ տրոհման ճանապարհն է։
Նման տարբերակը պաշտպանության է արժանանում Իրաքի հյուսիսում արդեն դե ֆակտո գոյություն ունեցող քրդական ինքնավարության ղեկավարների ու քրդական պետության ձեւավորմանը աջակցություն ցույց տվող Իսրայելի կողմից։ Այս պայմաններում իրաքյան հարցի հետ կապված ԱՄՆ-ում իրականում առկա են ամերիկյան ազգային շահի ոչ թե մեկ, այլ երկու տարբեր ընկալումներ։ Ընդ որում, Սենատը սեպտեմբերի 24-ին հավանություն է տվել հենց երկրորդ տարբերակին։
Իսկ արաբների դիմադրությունը ամենեւին էլ բավարար չէ այն ձախողելու համար, քանի որ ինքնավար Քուրդիստանն ունի մոտ 100 հազարանոց բանակ եւ մինչեւ ներկա տարեվերջ պատրաստվում է հանրաքվեի միջոցով վերջնականապես իրեն միացնել Քիրքուկի նավթաբեր շրջանը, ուր քրդերը սկսել են գերակշռել Թուրքիայի կողմից հովանավորվող՝ թուրքմենների հանդեպ։Նման պայմաններում ամերիկյան քաղաքական բեմահարթակում գործող հզոր հրեական լոբբին ամեն ինչ անում է քրդական պետության ձեւավորման ճանապարհին ուրվագծվող վտանգների չեզոքացման համար։ Դրանցից գլխավորն, իհարկե, թուրքականն է, քանի որ Քուրդիստանի անկախացման հեռանկարը սպառնում է Սիրիայի, Իրանի, բայց առաջին հերթին՝ Թուրքիայի տարածքային ամբողջականությանը։ Իրաքի սահմանին արդեն 200 հազարանոց բանակ կենտրոնացրած Թուրքիային «զսպաշապիկ» հագցնելու խնդիրը դառնում է Իրաքից պատվով դուրս գալու ԱՄՆ-ի ցանկության ու Քուրդիստանի ձեւավորման միջոցով «արաբական օվկիանոսում» հենակետ-լեռնակղզի ունենալու Իսրայելի բաղձանքի իրականացման հիմնական նախապայմանը։
Այս ռազմավարական խնդրի լուծման տեսանկյունից երկրորդական նշանակություն ունի թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների ժամանակավոր սրման հեռանկարը, քանի որ թուրքական բանակի Իրաք մուտք գործելու դեպքում խնդրի լուծումն ավելի է բարդանալու։ Իսկ Իրաքում առկա ստատուս-քվոյի պահպանումը հնարավոր է առնվազն՝ մեկ տարի, քանզի դեմոկրատների հաղթանակի դեպքում ամերիկացիներն ի վերջո հեռանալու են այնտեղից՝ շատ ավելի անփառունակ կերպով։
Ուրեմն՝ հնարավոր չէ մեկ տարուց ավելի հետաձգել Իրաքի ֆեդերալիզացիայի ծրագրի գործադրումը, քանզի Իրաքում ամերիկյան ներկայության թուլացման դեպքում Թուրքիան 5 րոպե անգամ չի տատանվի այդ անպաշտպան մնացած երկրի հյուսիս ներխուժելու հարցում։ Ավելին՝ Թուրքիան արդեն սկսել է գործի անցնել եւ մշակել է ներխուժման մի քանի սցենարներ, որոնց իրականացման համար ՊԿԿ-ի զինյալների առկայությունը միայն հարմար առիթ է։
Այսպիսով, Թուրքիայի ագրեսիվությունը սանձելու խնդիրը միավորելով ԱՄՆ-ի, Իսրայելի ու Ինքնավար Քուրդիստանի խորքային շահերը, առաջիններին ստիպում է մտածել լուրջ հակակշիռների ձեւավորման մասին։ Արդյունքում՝ իշխանության ձգտող Դեմոկրատական կուսակցության ղեկավարությունը եւ դեմոկրատների վրա հսկայական ազդեցություն ունեցող հրեական լոբբին գործի են անցնում Թուրքիայի դեմ։
Հրեական կազմակերպությունների կողմից վերջին ամիսներին ԱՄՆ-ում նախաձեռնված ակտիվ հակաթուրք գործունեությունը ԱՄՆ-ի միջոցով թուրքական «գորշ գայլին» համապատասխան ամրության «դնչկալ» գտնելու համառ ու հետեւողական փորձերի արտահայտությունն է։ Այս համատեքստում է առաջադրվել նաեւ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման մասին ներկա տարեսկզբին Ներկայացուցիչների պալատի քննարկմանը ներկայացված 106-րդ բանաձեւի հանդեպ երկակի մոտեցում որդեգրելու գաղափարը։ Գործող վարչակազմի բացասական ու Կոնգրեսի դեմոկրատական մեծամասնության դրական վերաբերմունքի պայմաններում ԱՄՆ հրեական լոբբին հնարավորություն է ստանում ասելու իր վճռական խոսքը եւ հասկացնելու Թուրքիային, թե ի՞նչն է նրան թույլատրվում եւ ի՞նչը՝ ոչ։
Ուստի պատահական չէ, որ Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին գործերի հանձնաժողովում տեղի ունեցած քվեարկությունից հետո թուրքական կողմը դարձել է շատ զգույշ եւ ակնհայտորեն հետաձգում է Իրաք ներխուժելու իր ծրագրերի գործադրումը։ Կողմերը սկսել են ժամանակ շահել, սակայն չպետք է մոռանալ, որ նրա լիմիտը սպառվելու է ներկա տարեվերջին։
Պատճառն ակնհայտ է. Քիրքուկի հարցը իրենց օգտին լուծելուց հետո քրդերը կանգ չեն առնելու կես ճանապարհին եւ տիրանալով հսկայական նավթային պաշարների, հենց իրենք են նախաձեռնելու Իրաքի մասնատման գործընթացը։ ԱՄՆ-ը իր հերթին, դառնալու է Քուրդիստանի անկախացման գործընթացի երաշխավորը՝ այստեղ հաստատելով միանգամայն անվտանգ ու ապահով ռազմական հենակետեր։
Նման հեռանկարների առարկայացման յուրաքանչյուր հանգրվանում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման խնդիրը արձանագրելու է իր հերթական հաջողությունը։ Ուստի, կարծում ենք, Ներկայացուցիչների պալատում քննարկվող 106-րդ բանաձեւի ընդունման հանգրվանները պետք է ճշգրտորեն համապատասխանեցվեն Իրաքի հյուսիսում նշմարվող զարգացումների ճգնաժամային փուլերին։
Ավելին՝ նման համապատասխանության ապահովումը պետք է դառնա սկիզբ առած ու ծավալման նոր հեռանկարներ խոստացող թուրք-ամերիկյան ապահարզանի հետեւանքներն օգտագործելու գործընթացի առաջին հանգրվանը։ Քուրդիստանի շուրջը նկատվող դիմակայության խորացմանը զուգահեռ, Հայոց ցեղասպանության ճանաչման խնդիրը կարող է աստիճանաբար փոխակերպվել Թուրքիային ավելի լուրջ ու առարկայական պահանջներ ներկայացնելու պրոցեսի։



«Հայոց Աշխարհ» օրաթերթ


Sunday, October 14, 2007

Հայոց Ցեղասպանութեան բանաձեւը

ԱՄՆ-ը իր ներքին ու արտաքին շահերի համար փորձեր է կատարում Հայոց Ցեղասպանութիւնը ճանաչել ինքը եւս: Բայց ակնյայտ է որ դա մնացել է, մնում է եւ հաւանական կ՛մնայ հենց նման արտայայտութիւնների սահմանում, Թուրքիայից մի շարք իրաւունքներ խլելու նպատակով:
Արդեօք այսօրւայ գլխաւոր ցեղասպանը, ճանաչե՞լու է իր պաշտօնակից՝ Թուրքիայի հրէշաւոր արարքը:
Հայկական հարցի լուծումը կախւած է միայն արիացած, ինքնաճանաչ ու հոգեփոխւած Հայ ժողովրդից, ոչ արտաքին ուժերից:

Thursday, October 11, 2007

Հայոց ցեղասպանության բանաձեւը կոնգրեսում


Հոկտեմբերի 1Օ-ին ԱՄՆ-ի Ներկայացուցիչների Պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը 27 կողմ, 21 դեմ ձայներով քվեարկեց հայոց ցեղասպանությունը վերահաստատող թիվ 1Օ6 բանաձեւի օգտին։
Մինչեւ քվեարկությունը հնչած ելույթները կենտրոնացան հիմնականում երկու հանգամանքների՝ պատմական իրողությունը ճանաչելու եւ բանաձեւը ընդունելու դեպքում՝ թուրք-ամերիկյան հարաբերությունները վնասելու հնարավորության վրա։
Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Թոմ Լանթոսը Օսմանյան կայսրությունում հայերի դեմ իրականացված ջարդերը համարեց պատմական փաստ.
՛՛Մենք չենք քննարկում այն հարցը, թե հայերը դարասկզբին Թուրքիայում ենթարկվել են ջարդերի, թե՝ ոչ։ Եթե հարցը դրվեր այդպես, այն կանցներ միաձայն։ Սակայն այժմ հարցն այն է, թե արդյոք ԱՄՆ-ը իր արտաքին քաղաքականությունը պիտի հենվի ցեղասպանությունը ճանաչելու փաստի վրա՝՝։
Հաջորդ ելույթ ունեցողներից մի քանիսը ներկայացրին պատմական փաստեր ցեղասպանությունից, Օսմանյան կայսրությունում ԱՄՆ-ի արխիվներում պահվող փաստաթղթերից։ Շատերը կոչ արեցին անպայման քվեարկել, ինչպես իրենք ասացին, հանուն պատմական ճշմարտության։
՛՛Եթե այսօր չընդունենք այս բանաձեւը, այն հովանավորող 225 ու դեռ ավելի կոնգրեսականներ եկող տարի պիտի նորից հարցը դնեն այս դահլիճում։ Եթե սա գրգռում է Թուրքիային, եկե՛ք դադարեցնենք նրան գրգռել՝ բանաձեւը ընդունելով՝՝, ասել է կոնգրեսական Բրեթ Շերմանը։
Նյու Ջըրսի նահանգը ներկայացնող կոնգրեսական Քրիստոֆեր Սմիթի խոսքերով, երբ հայերի դեմ իրականացվում էին ջարդեր, ՛՛ցեղասպանություն՝՝ որակումը դեռեւս գոյություն չուներ, սակայն գոյություն ուներ փաստը՝՝։
՛՛Կոչ եմ անում, որ հանձնաժողովը կողմ քվեարկի այս բանաձեւին ու հորդորում մեր թուրք բարեկամներին ընդունել, որ մենք շարժվում ենք ճշմարտության դիրքերից՝՝, ավել է կոնգրեսական Քրիստոֆեր Սմիթը։
Խոսք գնաց Մերձավոր Արեւելքում, հատկապես Իրաքում ԱՄՆ-ի վարած քաղաքականության նկատմամբ Թուրքիայի աջակցության կարեւորության մասին։ Նշվեց, որ այստեղ ամերիկյան ուժերի ու զենքի տեղաբաշխումը հիմնականում իրականացվում է Թուրքիայի տարածքով եւ հայոց ցեղասպանությունը վերահաստատող թիվ 1Օ6-րդ բանաձեւը ընդունելով, այդ աջակցությունը կարող է կրել մեծ կորուստներ։
՛՛Այդ դեպքերը տեղի են ունեցել ավելի քան 9Օ տարի առաջ, իսկ այսօր այս տարածաշրջանում կան այլ վտանգներ, այդ թվում ամերիկյան զինվորականների կյանքին սպասվող վտանգը։ Այդ պատճառով, գտնում եմ, որ բանաձեւը ընդունելու համար չի ընտրված ճիշտ ժամանակը՝՝, ասել է կոնգրեսական Թոմ Բըրթընը։
Ավելի քան երկու ժամ տեւած ելույթներից հետո բանաձեւն ընդունվեց ձայների 27 –ը 21-ի հարաբերությամբ։ Կողմ քվեարկեց նաեւ իր ելույթում դրա դեմ հանդես եկած հանձնաժողովի նախագահ Թոմ Լանթոսը։
Հանձնաժողովում բանաձեւի ընդունումը թույլ է տալիս այն դնել Ներկայացուցիչների պալատի լիագումար նիստի քննարկմանը։ Այս մասին որոշում պիտի կայացնի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահ Նենսի Փելոսին, որը բազմիցս է հանդես եկել այդ քայլի օգտին։

Tuesday, October 09, 2007

Չէ Գեւարա

Այսօր Էռնեստօ Չէ Գեւարայի մահւան 40 ամեակն է:

Ուզեցի այսկերպ խոնարհւել նրա անթառամ յիշատակի առջեւ:

«Hasta Siempre»(ընդմիշտ) Երգը, որ Նաթալի Քարդօնն է երգել, եւ դա Չէ Գեւարայի վերջին նամակն է յղած Ֆիդել Կաստրոյին, դիտեք այս տեղ:
Նաեւ կարող էք իր դասախօսութիւնների մի քանի վայրկյանը ստանալ այս տեղից:
----------
Չէ Գեւարայի հայերէն Կենսագրութիւն:
----------
ՈՂՋ է, ԹԵԵՎ՝ ՄԱՀԱՑԱԾ
ԱՐՄԵՆ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆ

Հոկտեմբերի 9-ին լրացավ Չե Գեվարայի մահվան ուղիղ 40 տարին։ Նա սպանվեց 1967 թվականի հոկտեմբերի 9-ին՝ բոլիվիական Լա Իգերա գյուղում, 39-ամյա հասակում։ Այդ մեծ իդեալիստը, որ պայքարում էր ողջ աշխարհում արդարության հաստատման համար, անշուշտ, նաեւ հայրենի հեղափոխականների կուռքն է։ Հենց վերջիններիս համար էլ պատրաստել ենք ձեր ուշադրությանը ներկայացվող հրապարակումը։

ԿՐԱԿԻ՛Ր, ՇԱՆ ՈՐԴԻ

Երբ սերժանտ Տերանը ներխուժեց դպրոցական դասասենյակ, որտեղ պահում էին գերուն, վիրավոր Չեն մեծագույն ջանքով փորձեց ոտքի կանգնել։ Տեսնելով տեղից բարձրացող պարտիզանական հրամանատարին, մարդասպանը մի տեսակ շփոթվեց։ Այդժամ, համաձայն առասպելներից մեկի, Չեն հրամայեց. «Կրակի՛ր, շան որդի»։
Իսպաներեն «շան որդին» հնչում է որպես ահավոր վիրավորանք, որը չի կարող ներել իրեն հարգող եւ ոչ մի տղամարդ։ Ու շան որդին Չեի վրա արձակեց ինը գնդակ...

ՔԱՆԻ՞ ԱՆԳԱՄ Է ՄԱՀԱՑԵԼ ՉԵՆ

Ուղիղ տասը տարի անց ֆրանսիացի փիլիսոփա Ռեժի Դեբրեն, որը Չե Գեվարայի հետ մասնակցել էր Բոլիվիայում պարտիզանական պայքարին, հայտարարեց. «Չեն սպանվեց երկու անգամ. նախ՝ սերժանտ Տերանի ավտոմատի կրակահերթով, իսկ հետո՝ իր միլիոնավոր դիմանկարներով»։Իսկ թշնամիները համարում են, որ առաջին անգամ Չեն «մահացավ» 1959 թվականին, երբ Կուբայի հեղափոխության հաղթանակից հետո «մղվեց երկրորդ պլան»։ Իսկ հետո «մահանում էր» գրեթե ամեն տարի, ըստ որում՝ Բոլիվիայից հետո «շարունակում է ամեն օր մահանալ Կուբայում...»։ Հարյուրավոր անգամներ հեղափոխության հակառակորդները Չեին հայտարարել են «փառքից նեխած դիակ», հարյուրավոր անգամներ փորձել թաղել նրան եւ դրանով ազատել ինքզինքը մղձավանջային սարսափից, որ ներշնչում էր նրա ստվերը։

ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՐԴԱՆԻՇԸ

Չե Գեվարայի մահից նույնիսկ 40 տարի անց թեժ բանավեճերը մեծ հեղափոխականի անձի եւ ժառանգության շուրջ չեն դադարում։ Իրեն նվիրված ֆիլմերի, վեպերի, ներկայացումների, ուսումնասիրությունների թվով Չեն գերազանցեց 20-րդ դարի երկրորդ կեսի ցանկացած քաղաքական գործչի։ Ուրեմն ո՞րն է մարդկային այդ վիթխարի ֆենոմենի գաղտնիքը։ Այս հարցին դժվար թե որեւէ մեկը կարողանա պատասխանել։
Ի տարբերություն իր բազմաթիվ համախոհների, Չե Գեվարան չէր ձգտում իշխանության։ Այն ժամանակներից ի վեր ձախ արմատական խարիզմատիկները. հիմնականում, իհարկե՝ լատինամերիկյան, ընտրում են կա՛մ Ֆիլդել Կաստրոյի դերը, կա՛մ Չեի։ Օրինակ` նախագահ Ուգո Չավեսն անկասկած ընտրեց Ֆիդելի նպատակը։ Պայքարեց հանուն իշխանության եւ ստացավ դա։ Իսկ ժամանակակից գլխավոր սապատիստը՝ սուբկոմանդանտե Մարկոսը, Չեի կերպարի մեջ է։
Չե Գեվարան՝ հերոսական արտաքինով հեղափոխականը, որի պատկերը ծանոթ է յուրաքանչյուրին՝ Ալբերտո Կորդայի հանրահայտ նկարի շնորհիվ, դարձավ ազատության խորհրդանիշը՝ որպես այդպիսին։ Սապատիստների համար՝ գլոբալիզացիայից ազատության։ Ուգո Չավեսի համար՝ ԱՄՆ-ի հեգեմոնիայից ազատության։ «Ալ Ղայիդայի» համար՝ անհավատներից ազատության։ Մոդայիկ ռեստորանների այցելուների համար՝ ճղճիմ առօրյայից ազատության։

ՄԻԱՅՆ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՀԵՂԱՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ

Չեն եռանդագին ելք էր որոնում սոցիալիզմի ճգնաժամից եւ տեսնում դա համաշխարհային հեղափոխության մեջ։ Միայն համաշխարհային հեղափոխությունը, որը կծավալվեր մոլորակով մեկ, ներառյալ նաեւ իմպերիալիզմի հիմնական կենտրոնները, կկարողանար ազատագրել աշխարհը լծից։
Աշխարհի աղքատների առաջնորդ Չեն առաջին գլոբալ հեղափոխականն էր։ Նրանից առաջ նույնիսկ ամենախոշոր հեղափոխական գործիչները (Լենինը, Մաոն, Հո Շի Մինը) այդպես էլ դուրս չեկան ազգային շրջանակներից։ Հենց դրա համար էլ Չեն, որը զոհվեց հակագլոբալիստական շարժումից 30 տարի առաջ, դարձավ դրա «կնքահայրն» ու դրոշը։ Հենց նույն 1960-ական թվականներին էլ ընդմիշտ անցավ նրա խորհրդարանամետ տրամադրվածությունը։ Չեին խորապես ցնցեց Խրուշչովի քաղաքականությունը 1962 թվականի Կարիբյան ճգնաժամի ժամանակ։ Նա համարում էր, որ Կուբան միշտ ենթարկված կլինի ԽՍՀՄ միջազգային քաղաքականությանը։ Ելույթ ունենալով Ալժիրում, նա մեղադրեց սոցիալիստական երկրներին «իմպերիալիստական կեղեքիչների» հետ մեղսակցության մեջ։ Դա հոգեբանական բախում առաջացրեց նրա եւ Ֆիդելի միջեւ, որն այն ժամանակ չէր ցանկանում փչացնել հարաբերությունները Խորհրդային Միության հետ։ Ֆիդելն ու Չեն՝ որպես հեղափոխության երկու առաջնորդներ, իրենցից ներկայացնում էին, ըստ էության, մեկ ամբողջություն։ Չեի նվիրվածությունը Ֆիդելին բացարձակ էր։ Ըստ որում` Չեն միակն էր ղեկավարության մեջ, որ կարող էր առարկել Ֆիդելին։ Տեսական հարցերում էլ առաջնությունն ակնհայտորեն Չեի կողմն էր։
ԳԵՎԱՐԻԶՄ Բոլիվիայում վերջին մարտի ժամանակ պատմությունը՝ ասես ծաղրելով Չեի այն խոսքերը, որ «Պարտիզանի համար սապոգները հրացանից էլ կարեւոր են», զրկեց նրան ե՛ւ սապոգներից (կորցրեց մարտի ընթացքում գետն անցնելիս), ե՛ւ կարաբինից (փշրվեց թշնամու գնդակից)։ Բայց Պատմության հետ մահացու առճակատման մեջ Չեն հաղթեց իր պարտությանը։ Եւ երբ ուղղաթիռի սահակողից կապած Չեի դիակը թռչում էր երկնքով, նրա լայն բացված աչքերը խաղաղված էին. Չեն արեց իր գործը։ Նա դարձավ առասպել։ Նա ոտքի հանեց միլիոնավոր ծնկաչոք մարդկանց։
Չեի անձի պատմական վիթխարի նշանակությունն այն է, որ միլիոնավոր մարդիկ ողջ աշխարհում դուրս էին գալիս դեպրեսիվ վիճակից, թոթափում ստրկության հոգեբանական լուծը եւ ձեռք բերում ներքին ազատություն՝ ապստամբության գլխավոր պայմանը։Հենց այդպիսի մարդկանց էլ ապավինում է գեվարիզմը՝ աննախադեպ երեւույթը, որտեղ միաձուլված են բարոյական անընդմեջ ջանքն ու հեղափոխական պրակտիկան, անվեհեր գոյության էսթետիկան եւ բարձր տեսությունը։

«Հայոց Աշխարհ» օրաթերթ

Դոլֆինի ծնուննդը

1.
2.
3.
Շնորհաւոր....

Որդիների պայքարը հայրերի դէմ


Գարեգին Նժդեհ (1927)
Գիրքը ստանալ ԱՅՍ տեղից

Բաց նամակներ Հայ մտաւորականութեան


Գարեգին Նժդեհ (1929)
Գիրքը ստանալ ԱՅՍ տեղից

Մայրամուտ

«Կոլոմբիա» տիեզերագնացը այս մայրամուտը նկարել է Եւրոպա-Աֆրիկայի սահմանագծում:

Monday, October 08, 2007

2007-ի Լաւագոյն կայքէջերի ցանկ


Այս օրերին, կարեւոր կայքէջերի ցանկ ունենալը շատ օգտակար է բոլորի համար: PC Magazine պարբերականը փորձել է երկու ցանկերում խմբագրել այդ բոլորը: Առաջին ցանկը բաղկացած է 100 դասական եւ հանրայայտ կայքէջերից, եւ երկրոդը 100 հատ այն կարեւոր կայքէջերն են որոնք դեռ իրենց տեղը չեն գրաւել մարդկանց մէջ:
Այդ երկու ցանկը ստանալու համար անպայման պիտի բաժանորդագրւեք պարբերականի կայքէջում: Ձեր գործը սահուն ընթանալու համար ես այդ ծրագիրը ստանալուց յետոյ, տրամադրում եմ Ձեզ: Ներքեւի յղումը սեղմելով կարող էք ստանալ ծրագիրը:
Ծրագիրը բեռնաւորելով ձեր համակարգչում, Favorite բաժնում կ՛աւելանայ այդ կայքերի երկու ցանկերը:


Download --> Setup.exe

Արթին

Sunday, October 07, 2007

Դեռ նահատակւում են լրագրողները


Այս դաժան աշխարհում, ուր անարժէք է դաէցել մարդու կեանքը, ամէն օր նաեւ նահատակւում են դաժանութիւնները բացայայտող բազմաթիւ լրագրողներ:
Եթէ ուզեմ թռուցիկ ակնարկ ունենամ յիշեալ նահատակ լրագրողների քանակի մասին, պիտի ասրմ, որ 1994-ին Ռուանդայի ցեղասպանութեան, Իւգոսլավիայի եւ Ալժերիայի պատերազմների ընթացքում նահատակւեց 103 լրագրող: Նաեւ 2006-ի բոլոր տարւայ ընթացքում զոհւել են աւելիքան 110 լրագրողներ:
Սեպ.27-ին Միանմառում (Բերմա) տեղի ունեցած կառավարութիւն-ժողովուրդ քաշքշուկների ընթացքում բանակայինների միջոցով նահատակւեց Ճապոնացի լրագրող Քենջի Նագայան:
Միանմառի բանակայինները յաւակնութեան համաձայն, Նագայան զոհւել է պատահմամբ, բայց բացայայտւած տեսաժապաւենները փաստում են հակառակը:


Այդ տեսաժապաւենները հնարաւոր է տեսնել ներքեւում նշւած յղումներում:

#1 , #2 , #3


Արթին

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More

 
Բլոգը պատրաստել է Արթին Առաքելյանը