Wednesday, July 20, 2005
Artin Arakelian
Լոնդոնում տեղի ունեցած վերջին պայթիւնները փաստում են, որ Արեւմուտքը պիտի վերանայի ահաբեկչութեան դէմ պայքարի իր նախագիծը:Լոնդոնի ահաբեկչութեան գործողութիւնները մի հիմնական պատգամ ունէր եւ դա այն էր, որ ուզում էր ութնեակի ղեկավարներին ասել, որ այլեւս Եւրոպան նոյնիսկ ապահովւած չէ ահաբեկիչների գործողութիւններից եւ այլեւս ոչ մի քաղաք ապահով չէ եւրոպացիների համար:Բայց պիտի նշել, որ Արեւմուտքը, մասնաւորապէս ԱՄՆ-ն անմեղ չեն նման ահաբեկչական խմբակների ստեղծման եւ գոյատեւման խնդրում:Արեւմուտքը եւ ԱՄՆ-ն մի ժամանակահատւածում, մասնաւորապէս սառը պատերազմի տարիներում համայնավարութեան եւ Խ. Միութեան դէմ պայքարելու համար՝ կարիք ունէին նման ծայրայեղ ահաբեկչական խմբերի գոյութեան: Յիշեալ ծայրայեղականներին նիւթական եւ բարոյական աջակցութիւնը պիտի համարել Արեւմուտքի գլխաւոր եւ մեծ սխալը: Այս խմբակները, որ բջիջների նման կապւած են իրար հետ, ժամանակին եղան ԱՄՆ-ի եւ առհասարակ արեւմուտքի գերակշռութեան լծակները՝ Միջին Ասիայի տարածաշրջանում: Նրանք 60 եւ 70-ական թւականներին դաստիարակւեցին համայնավարութեան հակառակ գաղափարներով, բայց այսօր իրականում դարձել են իրենց տէրերի գլխաւոր թշնամին: Այս բոլորը կազմում է խնդրի մակերեսը եւ խորքում դեռ կան համագործակցութեան այլ եզրեր:Այսօր նման ահաբեկչական խմբերը շարունակում են ներքնապէս ծառայել իրենց գլխաւոր տէրերին:Այդ ծառայութեան արդիւնքները մենք բացայայտօրէն տեսանք Աֆղանստանում, Իրաքում եւ մինչեւ անգամ ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրութիւնների ընթացքում, երբ Բէն Լադէնը իր ուղարկած ժապաւէնով Բուշ կրտսերին նւիրեց նախագահական գահը: Պարզ է, որ ամերիկեան եւ արեւմտեան ուժերի համար դժւար չէ Բէն Լադէնների նմանների ձերբակալումը, բայց ինչպէս յայտնի է, յիշեալ իշխանութիւնները իրենց քաղաքացիներին վերահսկելու եւ իրենց ռազմական գործողութիւնները արդարացնելու համար՝ կարիք ունեն այդ անձնազոհ ահաբեկիչներին: Եթէ ԱՄՆ-ն ցանկանում է յաջողել ահաբեկչութեան դէմ պայքարում, պէտք է սերտ համագործակցութիւն ունենայ ահաբեկչութեանը ծնունդ տւող երկրների հետ:Ըստ հասարակագիտական տւեալների՝ ահաբեկչութիւնը ծնւում է աղքատութիւնից եւ բռնութիւնից:Ուրեմն՝ եթէ Արեւմուտքը գիտականօրէն չդիտի այս խնդիրը, այսուհետեւ աւելիով պիտի վնասւի՝ թէ՛ նիւթապէս, եւ թէ՛ բարոյապէս:Եթէ Եւրոպայում կատարւած ահաբեկչութիւնները համարենք «Ալ Ղայիդա»-ի գործ, ուրեմն՝ պիտի համոզւենք, որ միջազգային ահաբեկիչները հիմնական փոփոխութեան են յանձնել իրենց ռազմավարութիւնը, որովհետեւ ժամանակին Եւրոպան եւ մասնաւորապէս Լոնդոնը յայտնի էին՝ որպէս նման ծայրայեղականների կենտրոն, բայց Մադրիդի եւ Լոնդոնի պայթիւնները գալիս են փաստելու, որ այլեւս փոխւել է նախկին քաղաքականութիւնը եւ այսօր այն երկրները, որ ԱՄՆ-ին աջակցել են Իրաքի պատերազմում, դարձել են թիրախ եւ յոյսով ենք, որ մինչեւ Իրաքի խնդրի լուծումը՝ Հայաստանը եւս զերծ մնայ նման դէպքերից, որովհետեւ այդ դէպքում Հայաստանի ղեկավարները կը գտնւեն շատ դժւար երկընտրանքի առջեւ, որն է ժողովո՞ւրդ կամ ԱՄՆ:
0 Պատգամ:
Post a Comment