Sunday, January 08, 2006
Artin Arakelian
Չորեքշաբթի, յունւարի 4-ին բոլոր լրատւամիջոցները հաղորդեցին Արիէլ Շարոնի առողջութեան վատթարացման լուրը: Նա իր երկրորդ ուղեղի կաթւածի հետեւանքով՝ փոխադրւել էր հիւանդանոց:Այս մի քանի օրերում շշուկներ տարածւեցին նրա մահւան մասին, բայց ըստ իր բժիշկների հաւաստման՝ նա ողջ է:Ինչեւէ, եթէ 77-ամեայ Շարոնը յաջողի դիմադրել մահւան եւ առողջանալ, մեծ հաւանականութեամբ այլեւս կը բացակայի քաղաքական կեանքից՝ իր ֆիզիկական անկարողութեան հետեւանքով:Արիէլ Շարոնի լինել-չլինելու կարեւորութիւնը պայմանաւորւած է տարածաշրջանի ու մասնաւորապէս իսրայէլա-պաղեստինեան հակամարտութեան բարդ հանգոյցի եւ անյայտ խնդրի հետ:Ճիշտ է, որ որեւէ երկրի ընդհանուր քաղաքականութիւնը նրա վարչապետի մահով չի փոխւում, բայց այս պարագայում չենք կարող հերքել Արիէլ Շարոնի կարեւոր դերն ու հեղինակութիւնը՝ վերջին տարիներում տարածաշրջանի մէջ խաղաղութիւն հաստատելու գերխնդրում:Այս խօսքերը նաեւ չեն կարող մոռացութեան մատնել այն ոճիրները, որոնք Շարոնի միջոցով իրագործւեցին Լիբանանի հարաւում գտնւող Սաբրա եւ Շաթիլա քաղաքներում, ուր հազարաւոր պաղեստինցի տարագիրներ բնաջնջւեցին նոյն Շարոնի հրահանգով:Բայց վերջին շրջանում Շարոնը, որ քաղաքական աշխարհում յայտնի էր որպէս կտրուկ ուղղութիւն փոխող մի դիւանագէտ, փոխելով ուղղութիւնը՝ համակերպւեց ամերիկեան «խաղաղութեան» ծրագրին եւ հակառակ իր կուսակցութեան ու հանրային կարծիքին՝ հրէական բանակն ու աւանները հեռացրեց Գազայի հատւածից: Նա այս կարեւոր քայլով ուզեց Արեւմուտքին ու Արաբական աշխարհին փաստել, որ ինքը ջատագովն է պաղեստինեան ու իսրայէլական անկախ պետութիւնների ստեղծման:Բայց ինչ որ պարզ է, այն է, որ այլեւս աւարտւել է Շարոնի գործունէութեան շրջանը եւ նա այսուհետեւ բացակայելու է քաղաքական կեանքից:Շարոնի բացակայութիւնը, որ ամենից չսիրւած անձն է արաբների մօտ, տարածաշրջանի արաբ կառավարութիւններին ու մասնաւորապէս Պաղեստինի ինքնավար կառավարութեանը աւելիով պիտի մտահոգի՝ քան ուրախացնի: Ինչո՞ւ: Որովհետեւ նախ պարզ չէ, թէ ով է փոխարինելու Շարոնին: Սա շատ կարեւոր հարց է: Շարոնը իր վերջին տարիների գործունէութեան հետեւանքով՝ իր դէմ ստեղծեց բազում հակառակութիւններ, որոնց հետեւանքով էլ նա հեռացաւ իշխանական Լիկուդ կուսակցութիւնից եւ ստեղծեց Կադիմա (առաջատար) կուսակցութիւնն ու հանրայայտ դիւանագէտներին ու զինւորականներին Կադիմայի շարքերը ներգրաւելով՝ փորձեց նւազեցնել իր հակառակորդների դիրքերը:Կադիման շատ արագ ծաւալւեց եւ ենթադրւում էր, թէ առաջիկայ ընտրութիւններում կը յաղթի Լիկուդ կուսակցութեանը: Բայց Շարոնի բացակայութեամբ Կադիմայի ապագան եւս անորոշ է մնացել:Այս իրավիճակում եթէ ծայրայեղականները, որոնք հակառակ էին Շարոնի քաղաքականութեանը, յաջողեն յաղթանակ արձանագրել ընտրութիւններում՝ ենթադրւում է, թէ նոր հոլովոյթ կը ստեղծւի այդ տարածաշրջանում: Նրանով հանդերձ, որ բացարձակապէս չենք կարող ասել, թէ քաղաքական կեանքում Շարոնի ներկայութեամբ Իսրայէլն ու Պաղեստինը դէպի խաղաղութիւն կը գնային, բայց Շարոնը իր աշխատանքով եւ հաւասարակշռւած դիւանագէտներին իր շուրջ համախմբելով՝ չէզոքացրեց ծայրայեղ եւ ռազմատենչ դիւանագէտների դիրքերը:Ի վերջոյ, պիտի ասել, որ Կադիմայի ղեկավարութեան պաշտօնին յաւակնում են Աշխատաւորական կուսակցութեան նախկին ղեկավար Շիմոն Փերէզը, Երուսաղէմի նախկին քաղաքապետ ու Շարոնի օգնական Իհուդ Օլմերտը, պաշտպանութեան նախարար Շաուլ Մուֆազը, տրանսպորտի նախարար Միյիր Շիտրիտը, արդարադատութեան նախարար տկն. Թզիփի Լիոնինը եւ շատ ուրիշ աչքառու անձինք, որոնք փորձելու են դառնալ այդ կուսակցութեան ղեկավարը:Բայց մասնագէտների համոզմամբ՝ թէժ պայքարը լինելու է տկն. Լիոնինի եւ Օլմերտի միջեւ:Սպասենք եւ հետեւենք առաջիկայ զարգացումներին:
0 Պատգամ:
Post a Comment